Kolormatik Lens ve Lensin Temelini Kim Atmıştır?
Yumuşak Lensler 1970 yılında yumuşak lensler ortaya çıktı. Bu tip kontakt lensler göz şekline tamamen uyabilen yumuşak bir madde ve suyu kolayca absorblayabilecen hidrofilik plastikten yapılmışlardır. Gözlük ve lens konusunda uzmanlaşmış kişiler, mühendisler; lenslerin özelliklerini ve kullanım alanlarını yeniden belirlemek amacıyla ve buna ek olarak ticari uygulama alanları genişletmek için çeşitli çalışmalar yapıyorlar.1940′ lı yıllarda bu araştırmaların temelini Corning Glass Works şirketinden Donald Stookey ve arkadaşları atmıştır. Onlar, araştırmalarının sonucunda kimyasal katı maddeleri kullanarak fotokromik ve ışığa duyarlı lens yapmayı başarmışlardır. Stockey, bugün bile kullanılmakta olan temel kimyasal işlemleri geliştirmiştir.
Araştırmalar sonucunda kimyasal katkı maddeleri de kullanarak fotokromik ve ışığa duyarlı lensler üretmeyi başarmışlardır.
Kolormatik (fotokromik) lensler ve renkli lensler asla renkli demek değildir,sabit bir renktir. Kolormatik lens ise koyulaşıp açılabilen bir lenstir. Bu tasarım sayasinde renkli lens görevi de yaparlar.
Uzun süre parlak güneş altında kalırsanız ışıklı ortamlarda kullanılan diyoptrili (numaralı) gözlüğü kullanmanız daha rahat görmenize yardımcı olur. Sık sık farklı ışıkların etkili olduğu mekânlarda göz kamaşmasını ve görme esnasında daha rahat görmenizi, zararlı ışıklardan korunmanızı sağlar.
Kolormatik Lensler Güneş Işınlarından Nasıl Etkilenir?
Kolormatik lensler güneş ışığında koyulaşır, kapalı mekanlarda olabildiğince açılır. Buna ek olarak UV etkisi azaldığında oransal olarak rengi açılabilen lenslerdir. Lensler ultraviole ışınlarına karşı koyulaşmasına örnek olarak güneşte ve mor lazer tarzı ışıklarda kalınca koyulaşmasını verebiliriz. UV ışınlarının kaybolmasıyla güneş ışınlarının karşısında metalik gümüş veya şeffaf haline dönüşür. Camlar ise soluk renkli veya doğal dengeli durumlarına gelirler. Kolormatik lenslerin koyulaşması ve açılmasını; UV ve gözle görülebilen ışınların yoğunluğu, camın kalınlığı, nem ve ısı, kullanıcının diyoptri gücü etkileyebilmektedir.
Kolormatik (Fotokromik) Camın Kimyasal Terkibinde Hangi Maddeler Bulunur?
Kolormatik (Fotokromik) camın kimyasal terkibinde bulunan materyaller;
1- Silis
2- Alumina calsined
3- Sodyum karbonat
4- Baryum karbonat
5- Baryum nitrat
6- Borik asit
7- Lityum karbonat
Fotokromik lensler çevre ısısına karşı duyarlıdırlar. Soğuk günlerde daha fazla kararırlar. Güneşte ise daha hızla koyulaşırlar. Camların en koyu hale dönüşmesi sadece 60-70 saniye sürer. Kapalı ortama girildiğinde açılma süresi ise 5-6 dakikada % 80’e varan bir koyuluğa ulaşır.
Kolormatik (Fotokromik) Lenslerin Avantajları Nelerdir?
Öğlen güneşinde, uzun süre takılan numaralı gözlüğün ve lensin daha rahat kullanımını sağlar. Sık sık farklı ışık alan mekânlarda göz kamaşmasını ve gözlerin zorlanmasını önler, daha rahat görüş sunar. Bünyesinde bulunan borasilikattan dolayı lekelenmeye ve zamanla bozulmaya karşı dayanıklıdır. Bifokal, multifokal, varilux ve tek görüşlü fotokromik lens çeşitleri mevcuttur. Buna ek olarak uzak yakın bir arada olan lensler de vardır.
Fotokromik lenslerde son zamanlarda büyük gelişmeler sağlanıyor. Organik kolormatik olarak üretilebilmektedirler (Photolite plastics). Kahve ve füme renkleri mevcuttur.
Kolormatik (Fotokromik) Lenslerin Dezavantajları Nelerdir?
Işıksız ortamlarda renkleri çok ideal ölçülerde ve çabuk açılmadığı için renksiz gözlük ve lens gibi etkili görüş sağlayamazlar. Lenste çok hafif bir renk mevcuttur. UV ve görünen ışıktan gözleri belirli ölçüde korudukları için UV filtreli bir güneş gözlüğü kadar etkili değildir.
Akşam karanlığında ortam hafif loştur. Bu yüzden görmeyi bir nebze de olsa azaltırlar.
Ülkemiz gibi yılda ortalama 365 gün boyunca güneş alan ülkelerde etkili korunma % 85 oranında koyuluktaki güneş camları ile sağlanır.
Tek gözdeki lensin rengini değiştirmede ortaya renk uyumsuzluğu sorunu çıkabilir.
Fotokromik lensler, şiddetli UV ışığına maruz kaldıkları zaman geçici olarak renklerini değiştirebilir.
Fotokromik ve ışığa duyarlı lensler; durağandır, etkileşmezler, daha az su geçirir. Dayanıklı olup daha az iletkendirler.
Son Olarak Kolormatik Lensler Hakkında Neler Söyleyebiliriz?
Işığa duyarlı olan kontak lensler, ışık değişimlerine anında tepki vererek hızlı bir şekilde kendini ayarlarlar. Bunun dışında bu lensler, aynı zamanda Ultraviyole (UV) ve mavi ışığı da filtreliyor. Lensler, gözü tamamen kaplamadığı için güneş gözlüklerinin yerini tamamen alamayacak olsa da kişiye büyük bir kullanım kolaylığı sağlıyor. Lensler ile ilgili geliştirmeler, uzun bir süredir insanlar üzerinde test edildi ve edilmeye de devam ediyor. 2019 yılının başında piyasaya sürülen kolormatik lensler, kullanıcıya konfor ve kullanım kolaylığı sağlıyor.
Yaset Sezer
